Zarządzenie Nr 22/2025
Rektora Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie
z dnia 23 kwietnia 2025 roku
w sprawie kontroli zarządczej i zarządzania ryzykiem w Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie
Działając na podstawie art. 69 ust.1 pkt. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1530 z późn. zm.) oraz § 17 ust. 4 Statutu Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, stanowiącego załącznik do Uchwały Nr 494 Senatu Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie z dnia 21 maja 2019 r. w sprawie Statutu Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie (ze zm.), zarządzam, co następuje:
Postanowienia ogólne
§ 1
W celu zapewnienia realizacji obowiązków wynikających z przepisów art. 69 ust.1 pkt. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1530 z późn. zm.), w związku z Komunikatem Nr 23 Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2009 r. w sprawie standardów kontroli zarządczej dla jednostek sektora finansów publicznych (Dz. Urz. MF Nr 15, poz. 84), Komunikatem Nr 3 Ministra Finansów z dnia 16 lutego 2011 r. w sprawie szczegółowych wytycznych w zakresie samooceny kontroli zarządczej dla jednostek sektora finansów publicznych (Dz. Urz. MF Nr 2, poz. 11) oraz Komunikatem Nr 6 Ministra Finansów z dnia 6 grudnia 2012 r. w sprawie szczegółowych wytycznych dla sektora finansów publicznych w zakresie planowania i zarządzania ryzykiem (Dz. Urz. MF z 2012 r. poz. 56) wprowadzam wytyczne dotyczące systemu kontroli zarządczej i procedury realizacji procesu zarządzania ryzykiem w Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie.
Wykaz pojęć
§ 2
Użyte w niniejszym zarządzeniu wyrażenia oznaczają:
1) Uniwersytet – Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie;
2) Strategia UWM – Strategia rozwoju Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie;
3) jednostka - jednostki organizacyjne Uniwersytetu składające się na jego organizację wewnętrzną;
4) cele – główne cele strategiczne o charakterze stałym i ogólnym, stanowiące ramy do opracowania działań w ramach celów określonych w Strategii UWM;
5) działania – wynikają z celów strategicznych i stanowią narzędzia realizacji celów szczegółowych określonych w Strategii UWM;
6) zadania operacyjne – wynikają z celów i działań przypisanych do realizacji celów strategicznych, obejmują konkretne czynności, które będą realizowane w danym roku;
7) system kontroli zarządczej – ogół funkcjonujących w Uniwersytecie mechanizmów kontrolnych, które mają wspomóc realizacje przyjętych celów i związanych z nimi działań;
8) ryzyko - możliwość zaistnienia zdarzenia, które może mieć potencjalny wpływ na osiągniecie założonych celów i realizację zadań w Uniwersytecie;
9) zarządzanie ryzykiem - stanowi jeden z elementów kontroli zarządczej, to ogół działań podejmowanych w zakresie identyfikacji ryzyka, oceny ryzyka, analizy ryzyka i reakcji na ryzyko w celu wyeliminowania lub zmniejszenia poziomu ryzyka, niepowodzenia w osiągnięciu celu lub w realizacji zdania;
10) samoocena - formalny proces, który umożliwia dokonanie przeglądu istniejących elementów kontroli zarządczej pod względem adekwatności, celem proponowania i wdrażania ulepszeń w istniejącym systemie;
11) kwestionariusz samooceny - ankieta, w której dokumentowane są wyniki oceny systemu kontroli zarządczej.
Cel i zakres kontroli zarządczej
§ 3
- Kontrola zarządcza stanowi ogół działań podejmowanych przez Rektora, prorektorów, dziekanów, Kanclerza, Kwestora, kierowników jednostek organizacyjnych, dla zapewnienia realizacji celów i zadań w sposób zgodny z prawem, efektywny, oszczędny i terminowy.
- Celem kontroli zarządczej w Uniwersytecie jest zapewnienie w szczególności:
1) zgodności podejmowanych działań z przepisami prawa oraz procedurami wewnętrznymi,
2) skuteczności i efektywności działań,
3) oszczędnego i efektywnego wykorzystania zasobów majątkowych, rzeczowych i osobowych,
4) wiarygodności i terminowości sprawozdań,
5) przestrzegania i promowania zasad etycznego postępowania,
6) skutecznego przepływu informacji oraz efektywnej komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej,
7) zarządzania ryzykiem, które pozwoli na osiągnięcie celów i realizację zadań w poszczególnych obszarach działalności Uniwersytetu. - Działaniem wspomagającym funkcjonowanie sytemu kontroli zarządczej jest ocena przez Sekcję Audytu Wewnętrznego aktów wewnętrznych, procedur i polityk związanych z kontrolą zarządczą w Uniwersytecie, w audytowanych obszarach.
Standardy systemu kontroli zarządczej
§ 4
Działanie systemu kontroli zarządczej w Uniwersytecie opiera się na standardach kontroli zarządczej określonych przez Ministra Finansów. W skład standardów wchodzą następujące elementy:
1) Środowisko wewnętrzne, stanowiące podstawę dla wszystkich pozostałych elementów składających się na system kontroli zarządczej, dotyczy działań podejmowanych w zakresie:
a) przestrzegania wartości etycznych,
b) zapewnienia odpowiednich kompetencji zawodowych pracownikom Uniwersytetu,
c) zapewnienia struktury organizacyjnej adekwatnej do celów i zadań Uniwersytetu,
d) delegowania uprawnień osobom zarządzającym oraz pracownikom.
2) Cele i zarządzanie ryzykiem, którego zadaniem jest zwiększenie prawdopodobieństwa osiągnięcia celów i realizacji zadań Uniwersytetu, dzięki podejmowaniu działań w zakresie:
a) sformułowania misji,
b) określenia celów i zadań, a także monitorowania i oceny ich realizacji,
c) identyfikacji ryzyka,
d) analizy ryzyka,
e) reakcji na ryzyko.
3) Mechanizmy kontroli, których zadaniem jest odpowiedź na wykryte ryzyka oraz zapewnienie realizacji zamierzonych celów poprzez:
a) dokumentowanie systemu kontroli zarządczej,
b) nadzór na wykonywaniem zadań w szczególności w celu ich oszczędnej, efektywnej i skutecznej
realizacji,
c) zagwarantowanie ciągłości działalności Uniwersytetu,
d) zapewnienie adekwatnej ochrony i wykorzystywania zasobów Uniwersytetu,
e) wprowadzenie szczegółowych mechanizmów kontroli,
f) opracowanie i wdrożenie mechanizmów kontroli zapewniających bezpieczeństwo systemów
informatycznych.
4) Informacja i komunikacja, które mają zapewnić odpowiedni przepływ informacji wewnątrz jednostki w kierunkach, zarówno pionowym, jak i poziomym:
a) zapewnienie bieżącej informacji,
b) zapewnienie komunikacji wewnętrznej w ramach Uniwersytetu,
c) zapewnienie komunikacji z podmiotami zewnętrznymi.
5) Monitorowanie i ocena, mające stanowić narzędzie do weryfikacji obecności i funkcjonowania systemu kontroli zarządczej w Uniwersytecie, w szczególności poprzez:
a) monitorowanie systemu kontroli zarządczej,
b) dokonywanie samooceny funkcjonowania systemu kontroli zarządczej,
c) prowadzenie audytu wewnętrznego,
d) uzyskanie corocznie zapewnienia o stanie kontroli zarządczej.
Odpowiedzialność za system kontroli zarządczej
§ 5
- Za zapewnienie funkcjonowania adekwatnej, skutecznej i efektywnej kontroli zarządczej odpowiedzialny jest Rektor.
- Prorektorzy, dziekani, Kanclerz, Kwestor oraz kierownicy jednostek organizacyjnych ponoszą odpowiedzialność za nadzorowanie i kontrolowanie realizacji procesów zachodzących w podległych im merytorycznie jednostkach organizacyjnych oraz funkcjonowanie sprawnego systemu kontroli zarządczej w zakresie posiadanych kompetencji oraz realizowanych zadań, w szczególności za:
1) realizację celów Uniwersytetu,
2) realizację działań wskazanych w Strategii UWM,
3) dokonywanie samooceny i doskonalenie systemu kontroli zarządczej,
4) organizację systemu komunikacji wewnętrznej w podległej jednostce oraz z innymi jednostkami
Uniwersytetu,
5) nadzór nad majątkiem i zasobami finansowymi, zgodnie z zakresem otrzymanych pełnomocnictw
i upoważnień,
6) stosowanie procedur zamówień publicznych,
7) identyfikację i ocenę ryzyka oraz monitorowanie jego poziomu celem ciągłej poprawy
realizowanych zadań i procesów w Uniwersytecie. - Wszyscy pracownicy Uniwersytetu biorą udział w funkcjonowaniu adekwatnego, skutecznego i efektywnego systemu kontroli zarządczej poprzez właściwe wykonywanie powierzanych im obowiązków, uprawnień i odpowiedzialności.
- Pracownicy Uniwersytetu zobowiązani są do przekazywania swoim przełożonym informacji oraz uwag, które mogą mieć wpływ na ocenę i doskonalenie kontroli zarządczej, w szczególności w zakresie:
1) wykrytych nieprawidłowości i nadużyć,
2) skarg pracowników, studentów oraz doktorantów,
3) innych wykrytych zdarzeń odbiegających od planowanej działalności.
Narzędzia kontroli zarządczej
§ 6
- Podczas realizacji kontroli zarządczej w Uniwersytecie wykorzystywane są następujące narzędzia:
1) harmonogram zadań operacyjnych realizowanych w odniesieniu do celów i działań wskazanych w Strategii UWM uwzgledniający mierniki określające stopień ich realizacji,
2) sprawozdanie z realizacji zadań operacyjnych,
3) kwestionariusz identyfikacji i oceny ryzyka,
4) kwestionariusz samooceny kontroli zarządczej,
5) oświadczenia o stanie kontroli zarządczej. - Prorektorzy, dziekani, Kanclerz, Kwestor, kierownicy jednostek odpowiedzialni za realizację zadań operacyjnych, zobowiązani są do sporządzania harmonogramu realizacji zadań oraz do składania sprawozdań z ich realizacji.
- Dokumentację kontroli zarządczej stanowią: uchwały Senatu, regulaminy, zarządzenia i decyzje Rektora, decyzje Kanclerza, instrukcje oraz dokumenty bezpośrednio związane z realizacją kontroli zarządczej w Uniwersytecie.
Zasady wyznaczania oraz monitorowania celów, działań i zadań operacyjnych
§ 7
- Obowiązkiem jednostki w ramach funkcjonowania systemu kontroli zarządczej jest wyznaczanie, w rocznej perspektywie, celów, działań i zadań operacyjnych oraz monitorowanie ich realizacji.
- Przy określaniu celów, działań i zadań operacyjnych bierze się pod uwagę przede wszystkim:
1) misję i strategię rozwoju Uniwersytetu,
2) przepisy prawa,
3) regulacje wewnętrzne określające obowiązki i zakres kompetencji. - Kierunki działania Uniwersytetu wyznacza się w oparciu o założenia zawarte w Strategii UWM.
- Określone w ramach systemu kontroli zarządczej cele, działania i zadania operacyjne, powinny być:
1) istotne - ważne dla realizacji misji oraz ważne dla potrzeb pracowników i studentów Uniwersytetu,
2) precyzyjne - formułowane w sposób jasny i zapewniający jednoznaczną interpretację,
3) spójne - zapewniające wzajemną zgodność i brak powielania się,
4) realne - uwzględniające ryzyka związane z ich realizacją.
Zasady i tryb określania mierników
§ 8
- Wszystkie wyznaczone w ramach systemu kontroli zarządczej cele, działania i zadania operacyjne mają przypisane mierniki, które określają ich wartość docelową.
- Odpowiedzialnymi za określanie mierników są osoby realizujące dany cel, działanie i zadanie na poziomie jednostki, a w odniesieniu do celów odnoszących się do ogółu Uniwersytetu osoby nadzorujące realizację celów.
- Określone mierniki i ich wartości docelowe muszą być zgodne z:
1) przepisami prawa,
2) regulacjami wewnętrznymi określającymi obowiązki oraz zakres kompetencji,
3) wytycznymi Rektora. - Przypisane poszczególnym celom, działaniom i zadaniom operacyjnym mierniki powinny być:
1) mierzalne, czyli umożliwiające określenie stopnia realizacji celów i zadań oraz ich planowanych wartości,
2) określone w perspektywie roku, w którym dany cel lub zadanie ma być zrealizowane. - Osoby odpowiedzialne za cele i działania oraz osoby współrealizujące co roku określają zadania operacyjne, które mają na celu wspomóc proces realizacji celów w Uniwersytecie i wskazują planowane mierniki do osiągniecia w danym roku.
- Po zakończeniu roku osoby odpowiedzialne za cele i działania oraz osoby współrealizujące składają sprawozdania realizacji zadań operacyjnych wskazując wartość osiągniętych mierników.
Koordynator kontroli zarządczej
§ 9
- Rektor powołuje koordynatora kontroli zarządczej.
- Koordynator kontroli zarządczej jest organem doradczym i pomocniczym Rektora w sprawowaniu kontroli zarządczej w Uniwersytecie.
- Do zadań koordynatora kontroli zarządczej należy w szczególności:
1) zapewnianie kompletności i zgodności z prawem dokumentacji systemu kontroli zarządczej,
2) przygotowywanie projektu oświadczenia o stanie kontroli zarządczej,
3) koordynowanie wewnętrznej sprawozdawczości z funkcjonowania kontroli zarządczej,
4) bieżące informowanie Rektora o stanie kontroli zarządczej w Uniwersytecie,
5) przygotowywanie projektu kwestionariusza samooceny,
6) przekazywanie Rektorowi wyników samooceny oraz propozycji usprawnień systemu kontroli zarządczej,
Samoocena systemu kontroli zarządczej
§ 10
- Celem samooceny systemu kontroli zarządczej jest dokonanie analizy dotychczasowych działań w zakresie funkcjonowania systemu kontroli zarządczej oraz systematyczna poprawa jakości funkcjonowania Uniwersytetu poprzez gromadzenie i analizę informacji dotyczących poszczególnych obszarów jej działalności.
- Wyznaczeni przez Rektora kierownicy jednostek dokonują corocznie samooceny kontroli zarządczej w kierowanej przez siebie jednostce.
- Rektor może zobowiązać poszczególnych pracowników do dokonania samooceny systemu kontroli zarządczej w obszarze, za który odpowiadają.
- Podstawą udokumentowania samooceny jest kwestionariusz samooceny opracowany przez Koordynatora kontroli zarządczej.
- Kwestionariusz samooceny jest corocznie przekazywany przez Koordynatora kontroli zarządczej osobom uczestniczącym w tym procesie.
- Wypełniony kwestionariusz o którym mowa w ust. 4 i 5 jest przekazywany do oceny w terminie do 31 stycznia każdego roku Koordynatorowi kontroli zarządczej.
- Wyniki samooceny są źródłem wiedzy o funkcjonowaniu kontroli zarządczej w Uniwersytecie i stanowią podstawę do złożenia oświadczenia przez Rektora o stanie kontroli zarządczej za poprzedni rok.
Oświadczenia o stanie kontroli zarządczej
§ 11
- Raz w roku w terminie do 31 stycznia:
1) prorektorzy,
2) dziekani,
3) Kanclerz,
4) Kwestor,
5) kierownicy jednostek administracyjnych wskazani przez Rektora
zobowiązani są do złożenia Rektorowi oświadczeń o stanie kontroli zarządczej za rok poprzedni z zakresu kierowanej lub nadzorowanej przez nich działalności w Uniwersytecie. - Źródło informacji stanowiące podstawę złożenia oświadczenia o stanie kontroli zarządczej są:
1) informacje uzyskane od kierowników podległych jednostek organizacyjnych,
2) wyniki kontroli wewnętrznych i zewnętrznych,
3) wyniki audytów wewnętrznych i zewnętrznych,
4) wyniki samooceny,
5) wnioski i uwagi pracowników dotyczące usprawnień systemu kontroli zarządczej,
6) wyniki analizy ryzyka,
7) zbiorczy rejestr ryzyk zagrażających osiągnięciu celów, działań lub zadań Uniwersytetu,
8) pisemne ustalenia z narad,
9) skargi i wnioski,
10) inne źródła. - Wzór oświadczenia o stanie kontroli zarządczej za dany rok stanowi załącznik nr 2 do niniejszego zarządzenia.
Proces zarządzania ryzykiem
§ 12
- Zarządzanie ryzykiem jest jednym z elementów kontroli zarządczej, stanowiącej ogół działań podejmowanych w Uniwersytecie dla zapewnienia realizacji celów i zadań w sposób zgodny z prawem, efektywny, oszczędny i terminowy.
- Celem zarządzania ryzykiem w Uniwersytecie jest zwiększenie prawdopodobieństwa osiągnięcia przyjętych celów oraz zadań poprzez ograniczenie ryzyka, zabezpieczenie Uniwersytetu i poszczególnych jednostek przed jego negatywnymi skutkami.
- W procesie zarządzania ryzykiem uczestniczą wszyscy pracownicy Uniwersytetu.
- Proces zarządzania ryzykiem w Uniwersytecie odbywa się zgodnie z ustanowionymi przez Rektora procedurami stanowiącymi załącznik nr 1 do niniejszego zarządzenia.
- Procedury zarządzania ryzykiem mają zastosowanie do wszystkich jednostek organizacyjnych Uniwersytetu.
Przepisy końcowe
§ 13
Traci moc Zarządzenie Nr 90/2017 Rektora Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie z dnia 16 października 2017 roku w sprawie kontroli zarządczej i zarządzania ryzykiem w Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie.
§ 14
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem podpisania.
Rektor
dr hab. Jerzy A. Przyborowski, prof. UWM
Podmiot udostępniający: |
Biuro Rektora | ||
Wytworzono przez: |
dr hab. Jerzy A. Przyborowski, prof. UWM | ||
Data wytworzenia: |
23 kwietnia 2025 | ||
Opublikowano przez: |
Zofia Konopka | ||
Data opublikowania: |
23 kwietnia 2025 12:47 | ||
Aktualizowano przez: |
Zofia Konopka | ||
Data aktualizacji: |
24 kwietnia 2025 14:18 |